Hâkimler ve Savcılar Kurulun’dan Tüm Hâkimlere Kritik Uyarı: Gerekçeli Kararlar Mercek Altında

Hâkimler ve Savcılar Kurulu (HSK), makul sürede yargılanma hakkı kapsamında gerekçeli kararların yasal süreler içinde, yeterli ve anlaşılır biçimde yazılması gerektiğini hatırlattı. HSK Başkanvekili Fuzuli Aydoğdu imzasıyla yayımlanan yazı, tüm hâkimlere duyuruldu.

Adil Yargılanma Hakkının Temel Unsuru

HSK Genel Sekreterliği tarafından yayımlanan yazıda, adil yargılanma hakkının en önemli unsurlarından birinin mahkeme kararlarının makul sürede verilmesi ve yeterli gerekçe içermesi olduğu belirtildi. Gerekçeli kararların gecikmesinin yargılama süreçlerini uzattığı, tarafların adalet algısını ve yargıya olan güvenini olumsuz etkilediği ifade edildi.

Anayasal Dayanak Hatırlatıldı

Yazıda, Anayasa’nın 36’ncı maddesinde güvence altına alınan adil yargılanma hakkı ile 141’inci maddesinde yer alan “Bütün mahkemelerin her türlü kararları gerekçeli olarak yazılır” hükmüne dikkat çekildi. Davaların en az giderle ve mümkün olan süratle sonuçlandırılmasının yargının görevi olduğu vurgulandı.

Usul Kanunlarındaki Süreler

Gerekçeli kararların yazım sürelerine ilişkin usul kanunlarındaki düzenlemeler de hatırlatıldı. Buna göre, Ceza Muhakemesi Kanunu uyarınca gerekçeli kararların en geç 15 gün içinde, Hukuk Muhakemeleri Kanunu’na göre en geç bir ay içinde, İdari Yargılama Usulü Kanunu’na göre ise 30 gün içinde yazılması gerektiği belirtildi.

AİHM ve AYM İçtihatları

Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi’nin 6’ncı maddesi kapsamında makul sürede yargılanma hakkının güvence altına alındığı ifade edilen yazıda, Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi ve Anayasa Mahkemesi kararlarında, gerekçeli kararların geç yazılmasının adil yargılanma hakkının ihlali olarak değerlendirildiği hatırlatıldı.

Değerlendirme Formlarında Ölçüt Olarak Yer Alıyor

HSK tarafından yürürlüğe konulan Kanun Yolu Değerlendirme Formları kapsamında, gerekçeli kararların yazım süresi ve içeriğinin hâkim ve savcıların değerlendirilmesinde ölçüt olarak dikkate alındığı bildirildi. Bu uygulamanın yargı bağımsızlığına zarar vermeden kalite, hız ve etkinliği artırmayı hedeflediği kaydedildi.

Azami Özen Çağrısı

HSK Başkanvekili Fuzuli Aydoğdu, yazının sonunda gerekçeli kararların kısa, öz, sade, bilimsel ve hukuki tekniklere uygun şekilde, yasal süreler içinde yazılması konusunda tüm hâkimlerin azami özeni göstermeye devam etmesini istedi.